TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

(TASAVVUF ANABİLİM DALI)

Tasavvuf insanın yaratıcısı ile olan bağlantısını ve manevî dünyasını ele alan bir bilimdir. Anabilim dalı olarak araştırmalarımızı yaparken insanın bu tür manevî ihtiyaçlarının giderilmesi ve bu ihtiyaçların sağlıklı bir din anlayışı zemininde çözümlenmesi amacı güdülmektedir. Bu amacın gerçekleşmesi için dinin bütün alt disiplinleriyle ve tüm insanî bilimlerin katkısından yararlanmasının zorunlu olduğuna inanıyoruz.
Tasavvuf Tarihi, Türk kültürünün bir parçası olan tasavvufî akımları tarihî açıdan ele alarak inceler. Özellikle bu alan, kültürümüzün temel taşları sayılan Mevlanâ, Y?nus Emre, Hacı Bektaş-ı Velî gibi tüm insanlığa yön veren mutasavvıfların evrensel düşüncelerini günümüz insanına takdim etmektedir. Çağdaş insanın hemen her zaman ihtiyaç duyduğu adı geçen mutasavvıfların da ele aldığı barış, sevgi, kardeşlik, hoşgörü gibi temalar işlenmekte ve ülkemiz insanının dinî hayatına yansıtılmasına çalışılmaktadır. Diğer taraftan dinî hayatın der?nî yönünü oluşturan tasavvuf hakkında ilmî-akademik düzeyde araştırmalar yapılmakta ve insanımızın dinin temel değerleriyle çelişen durumlara düşmemesi için yayınlar çıkarılmaktadır. Ayrıca bu anabilim dalında Türk kültürünün bütün alanlarında etkili olmuş, düşünce hayatımızı hemen her alanda etkilemiş tasavvuf olgusunun, tarihî süreç içinde geçirdiği evreler irdelenmekte ve günümüz açısından değerlendirilmektedir. Bu anabilim dalında yapılan çalışmalar genç ilâhiyatçılara anlatılarak onların dini ve din kültürünü doğru öğrenip sağlıklı sentezlere ulaşmalarına katkıda bulunmaktadır.
Tasavvuf Tarihi akademik anlamda ilk defe 1924 yılında Darülfün?n İlâhiyat Fakültesinde okutulmaya başlandı. Adıgeçen fakültede Tasavvuf Tarihi dersinin ilk hocası Mehmet Ali Aynî’dir. Tasavvuf Tarihi daha sonra 1949 yılında açılan İlâhiyat Fakültesinin ders programında yer almış, ancak dersi verecek öğretim üyesi olmadığından bu tarihlerde okutulamamıştır. 1991 yılında YÖK tarafında İlâhiyat Fakülteleri için hazırlanan ve 1998-99 öğretim yılında uygulamaya konulan Öğretmen Yetiştirme ve Lisans Programına göre Tasavvuf Tarihi dersi, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği programının IV. Yarıyılında zorunlu dersler arasında yer almıştır. Yine bu ders aynı uygulamanın Lisans Programının IV. Yarıyılında Tasavvuf Tarihi ve Felsefesi adıyla 2 saat olarak yer almıştır.
Tasavvuf Tarihi akademik çalışmalar açısından son yıllarda önemli bir mesafe kat etmekle beraber şimdiye kadar genellikle tarihî konuların çalışılmış olmasından dolayı günümüz tasavvuf problematik konularından bir çoğu ele alınmayı beklemektedir. Özellikle de beşerî bilimlerden Sosyoloji, Psikoloji, Antropoloji gibi çağdaş bilimlerle işbirliği içine girerek çözmek durumunda kaldığı bir çok mesele yeni araştırmacıları beklemektedir.